Varicose Zwarte
In the area of Varik in the Betuwe (in the Gelderland region) the number of cherry orchards with tall-stem trees is steadily declining. The fruit from tall trees is more susceptible to weather conditions and loss to birds, as well as being more difficult and expensive to harvest. Because of this, cherry growers are choosing increasingly for dwarfing half standard varieties that can be grown under plastic, can be sprayed with insecticides, fertilizers and other chemicals, and are easier to harvest.
The disappearance of the cherry orchard with its tall trees means the loss of chemical-free cherries with an intense flavour and a beautiful landscape replaced with homogenous plastic greenhouses. The traditional cherry harvest season intertwined with the local culture is also lost. Cherry season used to mean scaring away thieving starlings by rattling tin cans (called “heuen”) and entire villages gathering together to pick the cherries from tall ladders, often with the help of transient pickers who travelled the region from orchard to orchard.
The Variks black cherry is very dark, small with a large pit. It is exceptionally sweet. The tree flowers in May and the harvest occurs in July, which is earlier than most dutch tall-stem cherry varieties.
The fruits are usually processed as Jam, juice, distilled beverages, but also just consumed fresh.
Een aantal wordt al sinds eeuwen geteeld op de stroomruggen van de Kromme Rijn. Andere komen meer voor in andere regio’s als de Betuwe, Brabant en Groningen. Soms zijn ze oorspronkelijk afkomstig uit andere streken of landen, maar hebben ze door de specifieke kwaliteiten van de grond (terroir), zelf ook specifieke lokale kwaliteiten gekregen.
Het gaat om de volgende tien rassen (in volgorde van oogsttijd):
Vroege Duitse of Vroege van Spithoven (middelgroot, donkerrood, vlezig, zoet)
Maaikers of Meikers (klein, donkerrood, zacht, rond, fris van smaak)
Variks Zwart (klein, zeer donker, zacht, zoet)
Mierlo's Zwart (klein, donker, zacht, zoet)
Westerleesche Kriek (middelgroot, helderrood, stevig, rins tot zuur)
Wijnkers (middelgroot, donker, glanzend, sappig, zoet)
Hedelfinger (groot, helderrood, stevig, zoetzuur)
Spekkers (klein, in veel kleuren van geel tot donker oranje, stevig, rins)
Inspecteur Löhnis (klein tot middelgroot, donker, langwerpig, stevig, zoet)
Morel (klein tot middelgroot, helderrood, steig, zuur)
Er zijn steeds minder kersenboomgaarden met hoogstamfruit. Hoogstamfruit is kwetsbaarder voor weersinvloeden en vraat door vogels en de pluk is moeilijk en kostbaar. Kersentelers gaan daarom steeds meer over op laagstamfruit, dat onder plastic geteeld kan worden, bespoten kan worden en makkelijker te plukken is. Met het verdwijnen van de boomgaarden met hoogstamkersen gaan onbespoten kersen met een meer intense smaak verloren, wordt landschappelijke schoonheid vervangen door homogene plastic kassen en verdwijnt een teeltmethode die met veel lokale cultuur omgeven was (gemengd bedrijf; het “heuen” = het verjagen van de spreeuwen met rammelende blikken; de seizoenspluk op lange ladders waar het hele dorp bij betrokken was en waar reizende plukkers voor langskwamen).
In de tuin van het Rijksmuseum in Amsterdam kunt u de Nationale Kersenreeks zien, die bestaat uit het merendeel van bovengenoemde rassen. Zij laat zien van links naar rechts hoe acht rassen van vroeg tot laat elkaar opvolgen in bloei en vervolgens van vroeg tot laat rijpen. Heel wat anders dan de altijd even rode Griekse kersen in de supermarkt.
Variks Zwart
Een heel donkere, kleine kers met een grote pit. Voortreffelijk zoet. Geeft goede opbrengsten. Heeft absoluut een andere bestuiver nodig. De bloei valt in mei, de oogst is middelvroeg (4-6e week gerekend vanaf begin juli). Vroeger een van de laatste rassen van het jaar.
Herkomst: het dorpje Varik in de Betuwe.
