Wieringer Boon
The Wieringen bean is unique. It is a dry bean, which means it can be stored long after picking and eaten whenever desired, after soaking in boiling hot water. It can be used in a variety of dishes after being boiled for sixty to ninety minutes. It is a tasty white bean with an eye that varies from yellowish-brown to orange and with a white navel. This bean is also very resistant to all kinds of disease, having been tried and tested in the tough North Holland conditions. Unlike the Lapwing bean, another Dutch variety, this bean retains its orange color after cooking.
For centuries this string bean was cultivated only around Wieringen Lake, and before that on the whole of Wad Island, but it was gradually replaced by the common brown bean. Because Wieringen was a transfer harbor for the water transport industry, the beans were often taken on board for food stores. It was slowly on its way to being long forgotten, but fortunately the variety was saved in the United States. The Wieringer bean had been brought there by Dutch immigrants and renamed Wirringer. Ruurd Walrecht of the Primal Field Foundation (De Oerakker) brought the bean back to the Netherlands, and they were then distributed through two growers, possibly through the the Volkskrant Bean Plan in 2002. (The Volkskrant is a Dutch national newspaper.)
Under the Volkskrant Bean Plan, some 200 Wieringen beans were distributed. The newspaper kept and planted five of the beans and sent the other 195 to anyone who was interested. They sent five beans to the first 39 readers who promised to propagate them by passing harvested beans on to new growers. In 2007, one grower brought ten kilograms of beans to the Wieringen Island Museum Jan Lont to be sold to Wieringen residents. However, the arrival of canned beans on the market means that may consumers choose to purchase these over heirloom dried varieties, like the Wieringen. In addition, cultivation of the bean is labor intensive, as this variety must be harvested and dried for proper storage for long term use.
Back to the archive >Bij dit experiment verdeelde De Volkskrant 200 Wieringer bonen; ze behielden er zelf vijf en stopten ze in de grond. De andere 195 stuurden ze door naar wie ze maar hebben wilde. Er werden 39 keer vijf bonen aan de eerste 39 lezers verstuurd die beloofden dat ze er meer bonen van zouden maken, door de geoogste bonen op hun beurt weer door te sturen naar nieuwe geïnteresseerden.
Het is een droogboon, dus kun je hem na de pluk lang bewaren en wanneer je hem/haar wilt eten, laat je hem/haar gewoon even wellen in kokend water en daarna ongeveer een uur tot anderhalf uur laten koken kun je hem in allerlei gerechten kwijt zelfs tot aan chili con carne aan toe. Het is een niet melig smakende witte boon met een geelbruin tot oranje oog en een witte navel. Tevens is de boon - gepokt en gemazeld in het Wieringer landschap - zeer resistent voor allerlei ziekten. In 2007 bracht De Vries 10 kilo bonen bij het Wieringer Eilandmuseum Jan Lont om te verkopen aan Wieringers. Vanaf 2008 is de Wieringer boon opgenomen in de Oranje Lijst van De Oerakker . Bijzonderheid: in tegenstelling tot de kievitsboon blijft deze boon na koken zijn (oranje) kleur behouden. Op Wieringen kent men overigens naast deze boon ook nog een Wieringer witte langstro erwt met een rozige glans die niet een groene maar een gele erwtensoep levert.
Oorzaak verdwijnen: Arbeidsintensief (bewerkelijk oogsten, drogen en bewaren); komst bonen in conservenblikken
Naast deze Wieringer boon kent de provincie Noord-Holland slechts enkele kilometers verderop nog diverse andere bonen, zoals de citroenboon, de Blokkerder boon en de krombek. De krombek en de citroenboon zijn nog verkrijgbaar bij de familie Smak in Lutjewinkel (Mientweg 82, telefoon 0224-541419, http://www.smakpeulvruchten.nl).
Ook in Friesland teelt men weer het woudboontje, de reade krobbe, de leverkleurige boon en de Kollumer pronkboon. Zie www.dewouden.com (streekmerk Wâldpyk) onder Telers en hun geheimen.
